सावधानः एसी प्रयोग गर्नाले कोरोनाको जोखिम बढाउन सक्छ

काठमाडौं । लकडाउनले मानिसहरु घरभित्रै छन् । खासगरी शहरी क्षेत्रमा बसोबास गर्ने मानिसहरु घरभित्रै रहेका छन् । शभ्रान्त वर्गहरु कोरोना भाइरसबाट बच्न घरभित्रै रहँदा एसी वा कूलरको शीतल हावामा लिइरहेका छन् । तर के घरमै रहँदा कोरोना भाइरसबाट बच्न सकिन्छ ? कतै कोरोनाको खतरा बाहिर भन्दा हाम्रो घर भित्रै त छैन ? विज्ञहरू भन्छन् कि कोरोनाको खतरा घर भित्र बाहिरको भन्दा बढी हुन्छ । र, त्यो खतरा एसी कुलरले निम्त्याइरहेको हुन्छ ।

भाइरस सजिलैसँग घर भित्र फैलन्छ

भाइरस बन्द स्थानहरूमा सजिलैसँग फैलिन्छ विशेष गरी कोठामा जहाँ भेन्टिलेसन र एयरफ्लो कम हुन्छ । भाइरस लिफ्ट जस्तो साना र बन्द स्थानहरूमा फैलिन्छ । अमेरिकाको भान्डर्बिल्ट विश्वविद्यालयका संक्रामक रोगहरूका प्राध्यापक विलियम शेफनरका अनुसार तपाईं बन्द कोठाभित्र छोटो अवधिमा भाइरसको सम्पर्कमा आउन सक्नुहुन्छ ।

घर बाहिरका भाइरसको जोखिमको जोखिम सामान्यतया कम हुन्छ । यो प्राकृतिक हावा र मानिसहरूबाट टाढा बस्नको लागि पर्याप्त ठाउँ भएकोले हो । संक्रामक रोगको जर्नलमा गरिएको एउटा अध्ययनमा भनिएको छ कि ९० प्रतिशत कोरोना भाइरस कणहरू सूर्यको किरणले भेटेको १० मिनेटमा निष्क्रिय हुन्छन् ।

केही अध्ययनहरूले सूर्यको प्रकाशको कारण भाइरसको जोखिम पनि कम भएको दाबी गरेका छन् तर यसमा थप अनुसन्धान भइरहेको छ । यद्यपि डब्ल्यूएचओले तापमानको कारण कोरोना तटस्थ हुने रिपोर्टलाई खारेज गरिसकेको छ ।

स्वास्थ्य विशेषज्ञहरू शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्य सुधार गर्न बाहिर जाने सल्लाह दिन्छन् । अहिलेको परिस्थितिमा बढि भिडभाड हुने स्थानहरुः सार्वजनिक स्थल, बस, खेल मैदान, सिनेमा हलहरू जस्ता ठाउँहरूमा जान हुँदैन । भने २४ सै घण्टा घरभित्र कोठामा एसी या कुलर चलाएर मात्रै बस्न पनि हुँदैन ।

यस्तो बेला दैनिक ब्यायाम गर्ने, दौड र साइक्लिङ स्वास्थ्यको सबैभन्दा लाभदायक र सुरक्षित मानिएको छ । यद्यपि,यी कामहरु गर्दा पनि सावधानी भने अपनाउनै पर्दछ । सामाजिक दुरी कायम राख्ने, भिडभाडमा नजाने, सदैव मास्क लगाउने, सेनिटाइजर गर्ने, ब्यक्तिगत सरसफाइमा ध्यान दिने, स्वस्थकर र पौष्टिक आहार गर्ने र आत्मविस्वास बढाए कोरोनाबाट बच्न सकिन्छ ।

कोरोना एसी र भेन्टिलेसनबाट आवतजावत गर्न सक्छ

चीनको एक रेस्टुरेन्टको एसीबाट कोरोना भाइरसको प्रकोपको खबर पाएपछि धेरै मानिसहरूले प्रश्न उठाउन थाले कि कोरोना भाइरस पनि एसीद्वारा फैलिन सकिन्छ ? अनुसन्धानबाट देखाएको छ कि कुनै सीमित ठाउँमा एसीबाट संक्रमण फैलाउने जोखिम हुन्छ । र यो तपाईंको घर पनि हुन सक्छ । हाछ्युँ गर्दा खोक्दा एसीको माध्यमबाट कोरोना भाइरस घर भित्र पस्न र बाहिरिन सक्छन्, कोरोना भाइरस जमिनमा झर्नु अघि हावामा रहन्छन् । रेस्टुरेन्ट, होटल या बन्द कोठाभित्र तपाईं अत्याधिक एसी वा कुलरमा रहनु लाभदायक हैन । यस्ता ठाउँहरूमा कोरोनाका भाइरसहरु बढी सजीलो फैलिन सक्छन् ।

न्यु योर्कको माउन्ट सिनाई स्वास्थ्य प्रणाली भन्छ, ‘यदि घरमा कोही भाइरस संक्रमित छ र खोक्दा वा हाच्छीयूँको बेलामा सावधानी अपनाएको छैन भने भाइरसका कणहरू हावामा फैलिन सक्छन् । चाहे यो एसी हो वा फ्यान हो, कोठामा हावा ल्याउने कुनै पनि चीजले कोरोनालाई फैलाउन सक्छ ।’

यी कुराहरू दिमागमा राख्नुहोस्

तपाईंले कोरोना भाइरसको प्रकोपको कारणको बारेमा चिन्ता लिनु पर्दैन । केही सावधानी अपनाएर, तपाईं घर भित्र पनि कोरोनाको जोखिम कम गर्न सक्नुहुन्छ ।

विज्ञहरू भन्छन् कि घरका झ्यालहरू खुला राख्दा भाइरस कणहरू हटाउन सकिन्छ । घरको पर्दा खोल्दा भाइरसको फैलावट कम हुनेछ । तपाईंको घरको एयर फिल्टर बदल्नुहोस् । केही फिल्टरहरू ड्रपलेटहरू जस्तै कणहरू हटाउनको लागि डिजाइन गरिएको हुन्छ ।

संक्रमित व्यक्तिसँग तपाईंको सम्पर्कले कोरोना फैलिन सहयोग पुग्ने भएकाले सामाजिक दूरी कायम गर्न बारम्बार सल्लाह दिइन्छ । तपाईं बाहिर पैदल यात्रा गर्दै हुनुहुन्छ, किराना पसलमा सामान किन्दै हुनुहुन्छ वा घरमा बिरामीको हेरचाह गर्दै हुनुहुन्छ भने कम्तिमा एक अर्काविच ४ फिट दुरी कायम गर्नुहोस ।

यी बाहेक, हातहरू बारम्बार धुनु, मुख, नाक आँखा हातले नछुनु । आफ्नो वरपरको सतह सफा गर्नु र मास्क लगाउने गर्नाले कोरोना भाइरसको जोखिम कम गर्छ ।