बुधबारबाट स्विकृति पाउँदै छ विश्वकै पहिलो कोभिड-१९ भ्याक्सिनले

एजेन्सी । कोरोना भाइरस रोकथामका लागि बुधबार नयाँ काम हुन गइरहेको छ । रुसको मस्को स्थित गामेलेइ सेन्टरले विकास गरेको कोरोना भाइरस भ्याक्सिनले १२ अगस्टमा स्विकृति पाउने भएको छ । रुसी सहायक स्वास्थमन्त्री ओलेग ग्रिडनेभले यस्तो खुलासा गरेका हुन् । ग्रिडनेभका अनुसार स्वास्थकर्मी र वृद्धवृद्धालाई पहिलो चरणमा यो भ्याक्सिन लगाइनेछ ।

गत साता स्वास्थमन्त्री मिखाइल मुरास्र्कोले अक्टुबरदेखि देशव्यापी सामुहिक भ्याक्सिन कार्यक्रम सुरु गर्ने योजना बनाएको सार्वजनिक गरेका थिए । मुरास्र्कोले यसका लागि सबै खर्च सरकारले व्यहार्ने पनि जानकारी गराएका थिए ।

‘गामेलेई सेन्टरमा विकास भएको भ्याक्सिनको दर्ता अगस्ट १२ मा हुनेछ,’ रुसी सञ्चारमाध्यम आरटीकाअनुसार शुक्रबार बिहान ग्रिडनेभले पत्रकारसँग भनेका थिए,‘अहिले अन्तिम चरण अर्थात् तेस्रो चरणको क्लिनिकल ट्रायल भइरहेको छ । यो परीक्षण हो र अति महत्वपूर्ण छ । हामीले यो बुुझ्न जरुरी छ कि भ्याक्सिन आफैंमा सुरक्षित हुनैपर्छ ।’

१८ जुनमा मस्कोस्थित सेचेनोभ विश्वविद्यालयमा भ्याक्सिनको क्लिनिकल ट्रायल सुरु भएको थियो । ३८ स्वयं सेवक सहभागी भएको अध्ययनमा यसले सुरक्षा प्रोटोकल पूरा गरेको रुसको दाबी छ । रुसका अनुसार क्लिनिकल ट्रायलमा सहभागी सबैमा संक्रमणविरुद्ध इम्युनिटी विकास भएको थियो ।

रुसले तिव्र गतिमा भ्याक्सिन निर्माण गर्न सफल हुँदा पश्चिमा देशका केही व्यक्तिहरुको चासो बढेको आरटीमा प्रकाशित समाचारमा उल्लेख छ । ‘तर, सेचेनोभका शीर्ष वैज्ञानिक भादिम तारासोभले भनेका छन् कि रुसले पछिल्ला २० वर्ष भाइरसको अध्ययनबारे क्षमता विकासमा काम गरिरहेको छ र कसरी भाइरसहरु फैलन्छन् भन्नेबारे बुझ्ने गर्ने प्रयास गरिरहेको छ,’ समाचारमा उल्लेख छ ।

विश्वमा कोरोनाबाट सर्वाधिक प्रभावित शीर्ष ४ देशमध्ये रुस एक हो । रुसमा ८ लाख ७० हजारभन्दा धेरैमा संक्रमण देखिएको छ भने १४ हजार ७ सय २५ जनाको मृत्यु भइसकेको छ । रुसभन्दा धेरै संक्रमण अमेरिका, ब्राजिल र भारतमा देखिएको छ ।

एडेनोभाइरस नामक कमन कोल्डमा आधारित रहेर रुसले भ्याक्सिन विकास गरेको हो । भ्याक्सिनको अध्ययनका लागि लगानी गरेको रुसको सोभर्जियन वेल्थ फन्डका प्रमुख किरिल डिमिट्रिइभले गत साता भ्याक्सिन निर्माणको प्रक्रियालाई अन्तरिक्ष यान बनाउने प्रतिस्पर्धासँग जोडेका थिए ।

‘अमेरिकीहरुले जब स्पुटनिक (सोभियत यूनियनले बनाएको विश्वको पहिलो अन्तरिक्ष यान) को आवाज सुने, त्यतिबेला उनीहरु आश्चर्यमा परे । अहिले भ्याक्सिनसँग यस्तै भएको छ । रुसले पहिले यो हासिल गर्नेछ,’ उनले युएस टिभीसँग भनेका थिए ।

यसअघि भ्याक्सिन निर्माणबारे प्रतिक्रिया दिदैं विश्व स्वास्थ संगठनले हतार नगर्न चेतावनी दिएको थियो । प्रक्रियासम्मत रुपमा भ्याक्सिन निर्माणलाई निरन्तर दिनुपर्ने र यसमा हतार गर्न नहुने डब्ल्युुएचओले जनाएको थियो ।

चीन, बेलायत र अमेरिकासहित अन्य देश पनि सम्भावित भ्याक्सिन निर्माणका लागि जुटिरहेका छन् । बेलायतको अक्सफोर्ड विश्वविद्यालयले तयार गर्ने भ्याक्सिन, चीनको सिनोफार्म र अमेरिकाको मोडर्ना कम्पनीले तयार गर्न लागेको भ्याक्सिन परीक्षणको अन्तिम अर्थात् तेस्रो चरणमा छन् ।