कागलाई चुरोटको ठुटा बटुल्ने तालिम
फोटोमा फोहोरको भाँडोमा काग बसेको छ । सडकमा देखिने चुरोटको ठुटाका थुप्रोबाट थकित स्वीडेनको एउटा सहरले चराबाट समाधान खोजिरहेको छ ।
स्टकहोम नजिकैको सहरको एउटा स्टार्टअप कम्पनीले एउटा मेसिन डिजाइन गरेको छ जसले प्रत्येक चुरोटको बट्टामा अलिकति खाना खुवाउनेछन् र ती कागले चुरोटको ठुटो ल्याएर त्यस मेसिनमा जम्मा गर्नेछन् ।
कम्पनी कोर्विड क्लिनिङ र यसको उपकरणले कुरूप फोहोर सफा गरेर शहरको पैसा बचत गर्ने विश्वास गरिएको छ । संस्थापक गुन्थर ह्यान्सनले ‘द गार्डियनलाई बताएअनुसार कागले सहरको बट हटाउने बजेटलाई ७५ प्रतिशतले कटौती गर्नसक्छ ।
किप स्वीडेन टाइडी फाउण्डेसन सोडरतालजे सहरले प्रतिवर्ष सडक सफाइमा लगभग २.७ मिलियन डलर खर्च गर्छ र वार्षिक रूपमा एक अर्बभन्दा बढी चुरोटका ठुटाहरू स्वीडेनका सडकमा फ्याँकिन्छन् ।
गुन्थर ह्यान्सेनले स्वीडेनी अनलाइन समाचार साइट द लोकललाई यस व्यवसायमा जंगली चराहरू मात्रै प्रयोग गर्ने र कुनै पनि सहभागी कागहरूले स्वैच्छिक रूपमा भाग लिइरहेको बताए । काग धेरै बुद्धिमान भएकाले चरणबद्ध विधि अपनाएर छिटो तालिम दिन सकिने उनले बताए । उनले भने, ‘उनीहरूलाई सिकाउन सजिलो छ र उनीहरूले एक अर्कोबाट सिक्ने सम्भावना पनि उच्च छ । एकै समयमा तिनीहरूले गल्तीले कुनै पनि फोहोर खाने जोखिम कम छ ।’ स्वीडेन कागलाई तालिम दिएर सफाइ गर्ने प्रयास गर्ने पहिलो देश भने होइन ।
सन् २०१८ मा फ्रान्सको उक थिम पार्कमा ६ वटा कागहरूलाई चुरोटको बट उठाउन तालिम दिइएको थियो । कागहरूलाई स्थायी रूपमा सफा गर्न लगाउनु भन्दा पनि बटुवाहरूलाई फोहोर रद्दीको टोकरीमा फाल्नुपर्छ भनेर प्रेरित गर्न यो एक ठूलो शैक्षिक अभियानको हिस्सा थियो । यद्यपि थिम पार्कका अध्यक्ष निकोलस डे भिलियर्सले कागलाई कति काम लगाउनुपर्छ भन्ने कुरामा होसियार हुनुपर्ने बताएका छन् । उनी भन्छन्, ‘यदि कागलाई धेरै काम लगाइयो भने उनीहरूले काम गर्दै गर्दैनन्, चराहरू चतुर हुन्छन् ।’
सन् २०१७ डच अभियान जसलाई ‘कारोबार भनिन्छ’ले खानाको इनामको लागि कागहरूलाई चुरोटको ठुटा उठाउने तालिम दिने प्रयास पनि गर्यो तर अधिकारीहरूले २०१८ मा परियोजना समाप्त गर्ने निर्णय गरे निष्कर्षमा वातावरण र कागलाई असर पर्ने बताइएको थियो । चुरोटको ठुटो विश्वभर मानव निर्मित प्रदूषणको सामान्य रूप हो । चुरोटको ठुटा परियोजनाका अधिवक्ताका अनुसार प्रत्येक वर्ष निर्माण हुने ५.६ ट्रिलियन चुरोट मध्ये लगभग २ तिहाइ गैरजिम्मेवारपूर्ण रूपमा फालिन्छ ।
ती मध्ये धेरै चुरोटका ठुटाहरू संसारको जलमार्गमा पुग्छन् । दीर्घकालीन रूपमा महत्वांक्षी पायलट परियोजनाको सफलता वित्तीयमा आउने टोमस थर्नस्ट्रोमले बताए । उनले भने, ‘यसले अन्य वातावरणमा पनि काम गर्न सक्छ की भनेर हेर्न रोचक हुनेछ । हामी कागलाई चुरोटको ठुटा उठाउन सिकाउन सक्छौँ तर मानिसलाई भुईँमा नफ्याँक्न सिकाउन सक्दैनौँ भन्ने दृष्टिकोणबाट पनि यो चाखलाग्दो विचार हो ।’ –ग्लाेबलन्यूजबाट
