मुख्यमन्त्री शाहीलाई बालबालिकाको प्रश्न- बाल अधिकार कागजमा मात्रै हो ?

सुर्खेत । कर्णालीका बालबालिकाहरूले मुख्यमन्त्री जीवन बहादुर शाहीलाई प्रश्नै प्रश्न सोधका छन् । उनीहरूले बालअधिकारका कुरा कागजमा मात्रै नभएर कार्यान्वयन पनि गर्न माग गरेका छन् ।

विभिन्न संघ संस्थाहरूको सहयोगमा प्रदेशको सामाजिक विकास मन्त्रालयले राष्ट्रिय बाल अधिकार दिवसको पूर्व सन्ध्यामा आज वीरेन्द्रनगरमा आयोजना गरेको बालबालिकासँग मुख्यमन्त्री कार्यक्रममा बोल्दै उनीहरूले यस्तो माग गरेका हुन् । उनीहरूले बालबालिका अहिले पनि श्रममा परिरहेको, बालिका बलात्कार बढ्दै गएको तर्फ सरकारले किन ध्यान दिन नसकेको भन्दै मुख्यमन्त्रीलाई प्रश्न गरेका हुन् ।

जनमावि सुर्खेतमा कक्षा १२ पढ्दै गरेकी आशिका खत्रीले बालिका बलात्कृत भइरहेको भन्दै बलात्कृत भएपछि पैसामा न्याय साटिने गर्दा बालअधिकार हनन भएको भन्दै प्रश्न गरिन् । ‘बलात्कृत भएको बालिकालाई न्याय त दिइएला, उसको जीवन नष्ट भइसकेको हुन्छ, तर न्याय कसरी दिलाइन्छ, जग्गा र पैसामा साटेर न्याय दिलाइन्छ । यसले बाल अधिकार हनन गर्दैन र ? उनको प्रश्न छ । सुर्खेतकै कृति काफ्लेले पनि कर्णालीमा बाल विवाह धेरै भइरहेको भन्दै बालविवाहविरुद्धका बनेका कानुनहरू लागु हुन नसक्नुको कारण माग गर्दै भनिन, ‘हाम्रो ठाउँमा धेरै बालविवाह भइरहेका छन्, बालविवाहविरुद्धका कानुनहरू पनि बनेका छन्, तर मुख्यमन्त्रीले ती कानुन सक्रियतापूर्वक किन लागु गर्न सक्नुभएको छैन ?

सुर्खेत जनमाविमा पढ्दै आएका खगेन्द्र विकले नेपालको संविधानले व्यवस्था गरेको बाल अधिकार अन्तरगतका जोखिममा रहेका बालबालिकाहरूको राज्यले संरक्षण गर्ने भनिएको बताउँदै यसको कार्यान्वयन अवस्थाका बारेमा मुख्यमन्त्री शाहीलाई प्रश्न गरेका थिए । कार्यक्रममा विभिन्न जिल्लाका बालबालिकाहरूले टेलिफोन र भिडियो मार्फत मुख्यमन्त्रीलाई प्रश्न गरेका थिए भने राउटे समुदायका बालबालिकाहरूले समेत राउटे बालबालिकालाई प्रदेश सरकारले के गर्छ ? भनेर प्रश्न सोधेका थिए ।

यता, बालबालिकाको प्रश्नको जवाफ दिँदै मुख्यमन्त्री शाहीले भने संविधानमा उल्लेखित बालबालिका सम्बन्धी हक र अधिकार कार्यान्वयनको लागि प्रतिबद्ध रहेको भन्दै सबै पक्षले हातेमालो गरेमात्र कानुन कार्यान्वयनमा सहजता हुने बताए ।

उनले भने, बलात्कार जस्तो जघन्य अपराध नेपालमा ठुलो समस्या बनेको तर्फ प्रदेश सरकार गम्भीर रहेको भन्दै यस्ता अपराध हुन नदिन सबै मिलेर हातेमालो गर्नुपर्नेमा जोड दिँदै । ‘यस्ता अपराध न्यूनीकरण गर्न सबै जुट्नपर्यो, म अस्ति जुम्लामा जाँदा चार वर्षीया बालिका बलात्कृत भएको घटना थाहा पाए । यस्ता घटना न्यूनीकरणको लागि हामी सबै एक भएर अगाडी बढौँ ।’

मुख्यमन्त्री शाहीले भने, ‘छुवाछुत विरुद्धको कानुन त २०२० सालमा बनिसकेको थियो नि, तर छुवाछुत त अहिलेसम्म नै कायम छ, यसो हुनु भनेको चेतनाको कमीले हो, त्यसैले हामी सबैले हातेमालो गरेर बालअधिकार सुनिश्चित गर्न सक्छौ ।’

बालविवाह न्यूनीकरणमा सरकार लागिरहेको भन्दै उनले यसको लागि पनि सचेतना नै पहिलो प्राथमिकता भएको बताए । मुख्यमन्त्री शाहीले कर्णाली प्रदेश सरकार बालबालिकाको शिक्षा, स्वास्थ्य र अधिकार सुनिश्चित गर्न सरकार प्रतिबद्ध रहेको बताएका थिए ।

कार्यक्रममा सामाजिक विकास मन्त्रालयका सचिव कृष्णप्रसाद काप्री, सुर्खेतका प्रमुख जिल्ला अधिकारी खगेन्द्र प्रसाद रिजाल र वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत नरहरि तिवारी पनि वक्ताको रूपमा रहेका थिए । कार्यक्रममा विभिन्न सचेतनामूलक सांस्कृतिक कार्यक्रमहरू पनि प्रदर्शन गरिएको सामाजिक विकास मन्त्रालय महिला विकास महाशाखा महिला विकास अधिकृत अनिता ज्ञवालीले जानकारी दिइन् ।